تل نت (Telnet) چیست؟

تل نت (Telnet) چه می باشد؟ – اخبار و روزنامه دیجیتال URLFA

Telnet یا تل نت، یک پروتکل سرویس دهنده/سرویس گیرنده (سرور/مشتری) مبتنی بر انتقال داده ها از طریق اتصالات TCP می‌باشد و در واقع، امکان کنترل کامپیوتر از راه دور را به وسیله ورودی ها و خروجی های متنی فراهم می‌سازد. از این رو، به طور پیش فرض، از طریق پروتکل TCP و پورت 23، یک اتصال سرور/کلاینت به وجود می آید که در آن دستگاه قابل کنترل از راه دور، به عنوان سرور عمل کرده و منتظر فرمان ها باقی می‌ماند. کلاینت تلنت (که با نام دسترسی از راه دور یا لاگین نیز شناخته می‌شود)، می‌تواند در دستگاه های مشخص یا کامپیوترهای قدیمی نصب شود؛ هرچند، نحوه ارائه اطلاعات منتقل شده، بسته به هر دستگاه متفاوت است. این پروتکل را برای مدیریت برنامه هایی که رابط گرافیکی ندارند نیز می توان به کار گرفت.

• تلنت چیست؟
• تاریخچه 
• کاربرد استفاده از Telnet 
• مزایا و معایب تل نت
• نحوه عملکرد
• آموزش telnet در ویندوز
• دستورات تل نت در سیستم عامل mac
• جمع بندی و سوالات متداول

تاریخچه Telnet

اولین نسخه تلنت در واقع حاصل کار روی ARPANET (پیش مقدمه اینترنت) در اواخر دهه 1960 میلادی بود. در آن زمان هنوز چیزی به نام اینترنت وجود نداشت و کاربران کامپیوتر نیاز به راهی برای کنترل سیستم های مختلف کامپیوتری از راه دور داشتند. در پاسخ به این نیاز، هیئت علمی پژوهشگران، در سال 1971 میلادی، نخستین درخواست برای پروتکل Telnet را انجام دادند و نسخه نهایی آن در سال 1983 عرضه شد. از آن زمان، تلنت چندین مرتبه اصلاح شد و شاهد رشد بسیار چشمگیری بود. امروزه با ظهور اینترنت، این پروتکل جایگاه سابق خود را از دست داده و روش های کارآمد تری جایگزین آن شده اند اما با این حال، هنوز کاملا بی کاربرد نشده است.

کاربرد های تلنت

یکی از اصلی ترین دلایل ساخت Telnet این بود که در آن زمان سیستم های کامپیوتری بسیار گران قیمت بودند و امکان تهیه آن برای همگان وجود نداشت. دلیل دیگر اندازه بسیار بزرگ آن ها بود. این حجم زیاد به این معنا بود که حمل رایانه ممکن نبود و تنها در مکان های مشخصی قابل استفاده بود. در انتهای دهه 1960، سیستم عامل Unix تولید شد و تلنت به عنوان یک پروتکل مناسب مورد استفاده قرار گرفت. بدین وسیله کاربران با داشتن اجازه و دسترسی های لازم می توانستند از راه دور، برنامه ها را روی رایانه های قدرتمند به اجرا در آورده، آن ها را مدیریت کرده و از آن ها استفاده کنند.

1) دسترسی به پایگاه داده

طی سالیان دراز، Telnet برای مؤسسه های بزرگ، نقش مهمی در کار با پایگاه های داده ایفا کرده است. برای مثال، در کتابخانه ها این پروتکل پایه و بنای کاتالوگ های آنلاینی بود که در دهه 1980 منتشر شد. ابتدا، این پایگاه های داده انتشار دیجیتالی، از طریق پایگاه های مشخصی در شبکه محلی کتابخانه ها قابل دسترسی بود. به مرور که اینترنت موفقیت های بیشتری کسب کرد، امکان دسترسی به این پایگاه ها از طریق رابط وب نیز فراهم آمد که ارتباط آن در بسیاری از موارد توسط تلنت پشتیبانی می شد.

2) انفعال با برنامه ها روی سرور ها

یکی دیگر از موارد استفاده Telnet دسترسی به برنامه های مبتنی بر متن روی سرور ها بود. برای مثال، سرور شطرنج آنلاین که رایگان بود و امروزه نیز توسط اتصال های تلنت قابل دسترسی است. در واقع، در این بازی با استفاده از ورودی های متنی می توانید مهره های خود را در صفحه جا به جا کنید. کمی بعد تر، رابط های گرافیکی نظیر Jin Applet یا Javaboard به بازیکنان اجازه استفاده از موس برای حرکت مهره ها را دادند و این موضوع جایگزین خط فرمان ها یا ورودی های متنی شد.

3) مدیریت شبکه و سرور ها

تلنت همواره یک پروتکل کاربردی برای مدیریت سرور و شبکه بوده است. قابلیت مدیریت سرور از راه دور، برای رسیدگی به امور مدیریتی بسیار ایده آل است، به ویژه که این پروتکل تقریبا توسط تمام دستگاه ها پشتیبانی می شود. همچنین می توان از آن برای بررسی موجودیت پورت ها و یا پیدا کردن خطا ها در سرور های ایمیل نیز استفاده کرد.

مزایای پروتکل تل نت Telnet

مزایای telnet

از آن جایی که اتصال های تلنت، عموما از نوع TCP استاندارد می باشند، مشتری می تواند خدمات دیگری که از TCP به عنوان پروتکل انتقال استفاده می کنند را نیز آزمایش کنند. برای مثال، با یک درخواست ساده می توانید عملکرد یک سرور HTTP یا وضعیت یک سرور ایمیل را بررسی کنید. این انعطاف با این حقیقت که اتصال Telnet می تواند در هر پلتفورمی مورد استفاده قرار بگیرد تقویت می شود. دستگاه های زیادی وجود ندارند که از استاندارد رسمی IETF پشتیبانی نکنند. مزیت دیگر تلنت، اجازه دسترسی بدون محدودیت به منابع یک سیستم کنترل شده در صورت داشتن اجازه لازم می باشد. به طور خلاصه برتری های این پروتکل به صورت زیر است:

•  کلاینت تلنت انعطاف بالایی دارد
•  می توان از روی پلتفورم های مختلف استفاده کرد
•  امکان دسترسی بدون محدودیت به منابع هدف وجود دارد

معایب پروتکل Telnet

متأسفانه نه اتصال و نه انتقال داده ها در تلنت رمز گذاری نشده اند. این موضوع صورتی که با دسترسی بدون محدودیتی که در قسمت قبل در مورد آن گفتیم همراه شود، می تواند خطرات امنیتی هولناکی را به دنبال داشته باشد. بدین ترتیب، تمام اطلاعاتی که ارسال می کنید، از جمله مشخصات کاربری و سایر اطلاعات حساس می تواند به صورت متن ساده و بدون رمز نگاری توسط واسطه هایی در مسیر قطع شده و اطلاعات به دست آن ها بیفتد. بنابراین، هکر ها زحمت زیادی برای نفوذ به سیستم ها نخواهند داشت. به طور کلی می توان معایب Telnet را در موارد زیر خلاصه کرد:

•  انتقال داده ها بدون رمز نگاری صورت می گیرد
•  دسترسی کامل کار هکر ها را آسان می کند
•  امکان دسترسی به سرور های کمی توسط این پروتکل وجود دارد

یک جایگزین مناسب برای تلنت

گفتیم بزرگترین ضعف تلنت عدم رمز گذاری داده ها هنگام ارسال است و خطرات امنیتی بسیاری دارد. از این رو، پروتکل جدیدی با نام SSH روی کار آمد که به Telnet بسیار شبیه است. SSH مخفف عبارت Secure Shell بوده و در واقع این نقطه ضعف را پوشش می دهد. در این پروتکل، همه فرآیند ها با جدید ترین روش رمز گذاری می شود. این مسئله باعث شد استفاده از تلنت روز به روز کاهش یابد و مردم بیشتر به پروتکل جدید SSH روی بیاورند.

نحوه فعالیت Telnet

تلنت برای کاربران یک سامانه ارتباطی دو طرفه و متن محور ایجاد می کند که از یک اتصال پایگاه مجازی بیش از 8 بیت استفاده می کند. کاربران با استفاده از این پروتکل می توانستند به سرور مورد نظر خود متصل شوند. تلنت در واقع یک پایگاه برای وارد کردن خط فرمان های لازم برای دسترسی به سرور از نقاط دور بود. در این پروسه، کاربر ابتدا درخواست مورد نظر خود را به صورت متن نوشته و آن را به سرور ارسال می کرد. سرور نیز به محض دریافت این پیام از کاربر مشخصات کاربری را درخواست می کرد. بدین ترتیب، با ورود اطلاعات صحیح، امکان دسترسی به سرور مقصد فراهم می آمد.

دستورات رایج در تلنت Telnet

دستور	شرح عملکرد
؟	نمایش منوی Help
close	پایان فرآیند تلنت
display argument	نمایش پارامتر های گوناگون برای اتصال کنونی
environ argument	تعریف متغیر ها برای محیط سیستم عامل تحت استفاده
logout	تا زمانی که میزبان از این قابلیت پشتیبانی کند موجب پایان یافتن فرآیند تلنت می شود
mode type	تعیین نوع انتقال
open hostname	ایجاد اتصال جدید با میزبان
quit	پایان فرآیند تلنت و بستن اتصالات کنونی
send argument	ارسال کاراکتر های منتخب تلنت به میزبان
set argument	تغییر پارامتر های اتصال
unset	بازگردانی پارامتر های پیش فرض اتصال

جمع بندی و نکات پایانی

هنگامی که نوبت به اتصالات از راه دور می رسد، پروتکل تلنت به لطف عملکرد ساده و کاربردی برای مدت طولانی در صدر جدول بوده است. با این حال، افزایش نیاز ها از نظر امنیتی سبب سبب عدم تناسب و عدم پذیرش این پروتکل شد. امروزه بیشتر اتصالات بر پایه پروتکل SSH (Secure Shell) صورت می گیرد که نسبت به Telnet بسیار ایمن تر است. با این وجود تلنت همچنان پروتکل مناسبی برای سیستم هایی است که عملیات محدود دارند یا پروتکل SSH در آن ها فعال نیست.

سوالات متداول درباره تل نت

1. آیا می توان به هر کامپیوتری تلنت زد؟

خیر، امکان Telnet زدن تنها برای کامپیوتر هایی که این قابلیت در آن ها فعال باشد وجود دارد و حتما باید برنامه سرور تلنت را اجرا کنند.

2. چگونه به کامپیوتر دوست خود تلنت بزنیم؟

هم روی کامپیوتر خود و هم روی کامپیوتر فردی که می خواهید به آن متصل شوید، باید یک Telnet نصب کنید. به علاوه، تمام فایروال های میان این دو کامپیوتر نیز باید اجازه اتصال تلنت را بدهند.

3. چگونه با Telnet یک سرور وب یا mail را بیازماییم؟

شما باید به آیپی و پورت مناسب متصل شوید و حتما باید در زمینه اجرای دستورات برای پروتکل های مربوطه نظیر HTTP و SMTP آگاهی داشته باشید.

4. به چه جاهایی می توان تلنت زد؟

در سایت تلنت، به آدرس https://www.telnet.org/htm/places.htm فهرستی از تمام جاهایی که می توانید به آن متصل شوید آمده است.